75 Genel Tehlike Sorumluluğu... • Av. B. YALÇINKAYA aykırılık bir durum yaratması sebebiyle tam tazminat öngörülmesi olağandır.42 Fakat 71.maddenin son fıkrasında söz konusu faaliyete hukuk düzenince izin verilmiş olan hallerde tam tazminat değil, uygun bedelle denkleştirme öngörülmüştür.43 ‘Uygun bedelle denkleştirme’ ifadesi ile ne anlaşılması gerektiğine ilişkin bir anlam karmaşası olması sebebiyle doktrinde görüş ayrılıkları oluşmaktadır. Doktrindeki bir görüşe göre, ‘uygun bedelle denkleştirilir’ ifadesi dikkate alınarak, faaliyetine yetkili otoritelerce izin verilmiş olan işletmelerden kaynaklanan zararların tümü tazmin edilmeyecek, işletme sahibinin ve varsa işletenin oluşan zarar sonucunda bir denkleştirme bedeli ödemesine karar verilecektir.44 Kısaca, fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesinin benimsenmesi durumunda, oluşan zararın bir kısmı zarar görenin üstünde kalmış olacak ve tehlikeli işletme faaliyetine hukuk düzenince izin verilmiş olması onu hukuka uygun yapacak. Ancak bu görüşü benimsemek çok uygun olmayacaktır. Şöyle ki, TBK m.71 hükmünün amacı zarar gören üçüncü kişileri korumaktır, oluşan zararın tamamı tazmin edilmeden zararın bir kısmının kişinin üstünde bırakılması hükmün amacına aykırılık teşkil edecektir. Bizim de katıldığımız diğer bir görüş, TBK m.71 hükmünün son fıkrasında örtülü bir boşluk olduğuna dairdir. Hem hüküm içinde veya iki hüküm arasında bir çelişki bulunması durumunda hem de hükmün somut olaya uygulanmasının, hükmün amacıyla bağdaşmaması ve hakkaniyete 42 Her ne hukuka aykırı bir şekilde faaliyet gösteren bir işletmeye tam tazminat ödenmesi uygun görüleceği ifade edilse de AHİM‘…kirliliğin bir başvuranın Sözleşme’nin 8. maddesi kapsamındaki haklarını olumsuz yönde etkileyip etkilemediğinin tespiti hususunun, olayın kendine has koşullarına ve mevcut delillere dayandığını açıkça ortaya koymaktadır. Bu noktada göze çarpan esas soru, başvuranın, özel alanına gerçek bir müdahalede bulunulduğunu ve ayrıca müdahalenin asgari ağırlık düzeyine ulaştığını Mahkemeyi ikna edecek düzeyde gösterip gösteremediğidir (bk. aynı kararda § 70). Endüstriyel bir faaliyetin gerekli izinlerden veya ruhsatlardan birine veya daha fazlasına sahip olmamasından dolayı yasal çerçevede yürütülmediği iddiası, başvuranların 8. madde kapsamındaki haklarına müdahale edildiği iddiasını gerekçelendirmek için yeterli değildir (bk. bu davaya uygulanabildiği ölçüde, yukarıda anılan IvanAtanasov, § 75 ve burada anılan davalar).Somut davaya bakıldığında Mahkeme bu nedenle, iddia konusu kirliliğin, ilk iki başvuranın aileve özel hayatlarını ve konutlarından yararlanmalarını yeterince olumsuz yönde etkileyecek kadar ciddi olup olmadığını belirlemelidir…’ ifadeleri ile izinsiz bir şekilde faaliyetlerinin yürüten işletmelerin zararlı tehlikelerinin aile ve özel hayatlarını ve konutlarından yararlanmalarını yeterince olumsuz yönde etkileyecek kadar ciddi olmasını aramıştır.AHİM, OKYAY VE DİĞERLERİ - TÜRKİYE DAVASI, 2007/ 44837 E, www.sinerjimevzuat.com, E.T.: 22.04.2021 43 M. Murat İnceoğlu & GökçeKurtulan, TBK m.71/F.4 Hükmüne Alternatif Çözüm:Örtülü Boşluk, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:15, S:2, s:2, www.jurix. com, E.T.: 11.04.2021, 44 İnceoğlu & Kurtulan, s:2,
RkJQdWJsaXNoZXIy MjU2ODA=