İstanbul Barosu Baro Dergisi Temmuz Ağustos Sayısı

41 Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi... • Av. N. SÜTÇÜ Yargıtay bir adım daha ileri giderek, satış vaadi sözleşmeleri noterden yapılmasına rağmen, sonraki sözleşme tapuya şerh edilse bile, ilk sözleş- meye değer verilmesi gerektiği görüşündedir. 44 • “Bir taşınmazın birden çok kişilere satışının vaadi olunması halinde geçersiz olmadıkça veya münfesih hale gelmedikçe ilk defa yapılan söz- leşmeye değer verilir. Satış vaadi sözleşmesinin tapuya şerh edilmiş olması, Medeni Kanunun 919/2. maddesi gereğince sadece taşın - maz üzerinde sonradan temellükte bulunan hak sahiplerine karşı dermeyan olunabilir. Olayda böyle bir durum bulunmamaktadır. Davacı S.’ye yapılan sözleşme tarihi 28.11.1978 olup asli müda - hil ve davacı durumunda olan İ.’ye yapılan satış ise bundan daha öncesine ait ve 6.3.1978 gününü taşımaktadır. Şu hali ile İ.’ye ya - pılan satışa değer vermek gerekirken aksine görüş ve düşünce ile S.’nin davasının kabulü isabetli görülmemiştir.” 45 Yargıtay kabulüne göre, ilk sözleşme ile malikin tasarruf yetkisi son bulmuş, öncelik hakları ve bağlı haklar devralana geçmiştir (TBK m 189) (BK m 168). Yargıtay, şerh verilmiş hakkın “o taşınmaz üzerinde sonra- dan kazanılan hakların sahiplerine karşı” ileri sürülebileceğini, önce - den hak kazananlara karşı ileri sürülmeyeceğini öngören TMK m 1009/2 hükmünü dikkate alarak bu değerlendirmeyi yapmıştır. 46 Bir başka an- latımla, şerhin önceki hak sahiplerine karşı değil, şerhten sonraki hak sahiplerine karşı etkili olduğu kabul edilmiştir. Doktrinde ise, haklı ve doğru olarak şahsi hakların, herkese karşı ileri sürülemeyeceği, sadece taraflar arasında geçerli olduğu; ayrıca, şerh edilmemiş bir şahsi hakkın, daha sonra doğmuş olmasına rağmen şerh suretiyle kuvvetlendirilmiş şahsi haktan üstün tutulmasının, şerh kurumunu anlamsızlaştırdığı ileri sürülmektedir. 47 44 Ancak Yargıtay’ın eski görüşü aksi doğrultudadır, bkz. ÇENBERCİ, Mustafa, Gayrimen- kul Satış Vaadi, Ankara, 1973, s. 104 deki açıklama ve 351 deki Y. 1. HD. 3.2.1969, 574/545 sayılı Kararı. 45 Y. 14. HD. 13.10.1988, 1987/4244, 6494; Aynı doğrultuda, YHGK 7.2.1989, 8129/1229, ERMAN, Hasan, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, İstanbul, 2007, s. 171; , SUR- LU, Mehmet Handan, Taşınmaz Satış Vaadi, Ankara, 2014, 3. Bası, s. 207 vd.; YHGK 6.2.1991, 1990/632, 41; Y. 14. HD. 24.3.1987, 1986/8832, 2592, Bu dört Kararın metni ve tek tek eleştirisi için bkz. ÖZMEN, Etem Saba / YÜCE, Melek Bilgin, Taşınmaz Satış Vaadlerinde Tarih Önceliğine Üstünlük Tanıyan Yargıtay Kararlarına İlişkin Düşünceler, Prof. Dr. Hayri Domaniç’e 80. Yaş Günü Armağanı, İstanbul, 2001, C II, s. 983 vd. 46 YHGK 6.2.1991, 1990/14-632, 41, SURLU, 3. Bası, s. 207; Y. 14. HD. 13.10.1988, 1987/4244, 6494. 47 Aynı görüşte, ERTAŞ, Şeref, Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Hak ve Borçla- rın Devri (Devir), s. 85-86, https://hukuk.deu.edu.tr/wp-content/uploads/2020/01/S.-Er- tas-6.pdf; OKTAY ÖZDEMİR, Saibe, Taşınmaz Satış Vaadinden Doğan Nispi Hakkın Niteliğine Aykırı Uygulamalar Nedeniyle Ortaya Çıkan Hukuki Sorunlar, Prof. Dr. Feyzi