58 İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 93 • Sayı: 2 • Yıl: 2019
5. Geçerli Fesihte İşçinin Kişiliği ve Özel Yaşamının İncelenmesi
Bu konuda öncelikle madde metninden hareketle işçinin kişiliğinden
sosyal veya özel yaşamından kaynaklanan nedenlerin pekala bir fesih ne-
deni olabileceği sonucuna ulaşılmaktadır. Fakat bu sebepleri tek başına
fesih sebebi olarak görebilmemiz mümkün değildir. Tek başına işçinin
sosyal açıdan olumsuz bir davranışı, toplumsal ve etik açıdan onaylanma-
yacak bir tutumu, işyerindeki üretim ve iş ilişkisi sürecine herhangi bir
olumsuz etki yapmıyorsa bu davranış iş sözleşmesine feshinde geçerli bir
fesih sebebi sayılmaz
33
. Gerçekten de işçinin salt kişilik özellikleri sosyal
veya özel yaşamı iş sözleşmesinin feshinde geçerli neden olarak saymak
yanlıştır. Öncelikle yukarıda bahsedildiği gibi işçinin davranışının geçerli
fesih sebebi olabilmesi için bu davranışın iş sözleşmesine aykırılık teşkil
etmesi, işçinin bu davranışında kusurlu olarak hareket etmesi ve davra-
nış sonucunda işin işleyişinin olumsuz olarak etkilenmesi ve işverenin
iş ilişkisinin devam ettirmesinin objektif olarak beklenemeyecek olması
gerekmektedir.
Eğer işçinin kişiliği veya özel yaşamı edimin ifası bakımından bir so-
run teşkil etmiyorsa bu durumu fesih nedeni olarak kabul etmek pek hu-
kuki olmayacaktır. Ayrıca yukarda kısaca değinildiği gibi işverenin işçinin
kişiliğini koruma ve gözetme borcu vardır. Bu borcun kapsamına işçinin
özel hayatının ve kişilik değerlerinin girdiği açıktır. İşveren bu yükümlülü-
ğünü dikkate almayarak salt işçinin kişiliğini ve özel yaşamını feshe konu
edilmesi durumunda hakkın kötüye kullanılmasının gündeme geleceği ve
feshin geçersiz olacağı kanaatindeyim.
İşçinin işe yansımayan kişisel veya sosyal yaşamında onaylanmayacak
davranışları bakımından işçinin kusurundan bahsetmek de mümkün de-
ğildir. Öncelikle burada işçinin kaçınabileceği kusurlu bir davranış olma-
dığı gibi yukarıda da değinildiği gibi bu durum işçinin temel insan hakları
belgeleri ile koruma altına alınan hakları kapsamındadır. Ayrıca salt iş-
çinin kişiliğini ve özel yaşamını feshe konu etmek ve işçinin iş sözleşme-
sinin feshedilmemesi için özel hayatından veya kişiliğinden taviz vermesi
veya bu hususlarla alakalı olarak baskı görmesi durumu bir ölçüde öz-
gürlüklerin hukuka veya ahlaka aykırı olarak sınırlandırılması anlamına
geleceği için Türk Medeni Kanunu 23 üncü maddenin ihlali durumunu
oluşturur
34
. Bu nedenle farklı kişisel bir özelliğe veya özel hayata sahip
kişinin kusurlu bir davranışından bu özellikler iş sözleşmesinden kay-
naklanan borcunu ifa etmesini engellemiyor ve işin yürütümünü olum-
suz etkilemiyorsa söz edilemez. Aşağıda anılan Yargıtay kararlarında da
anlaşılacağı üzere yüksek mahkemenin görüşü de bu yöndedir. Bunun
33 Çelik/Caniklioğlu/Canbolat s.479 dn. 1454
34 Keser s.22 56.dn
