57
Süreli Fesihte İşcinin Kişiliğinden... • A. SÜLEYMAN
önem taşımaktadır
27
. Bu nedenle ayrıca korunması gerekmektedir. İşçi-
nin kişiliğinin korunması kapsamına işçinin hayatının maddi vücut bü-
tünlüğünün ve sağlının korunması kavramları girdiği gibi işçinin şeref
haysiyet ve özel yaşamı da girmektedir
28
. İşverenin işçiyi gözetme borcu,
işverence, işçinin çalışması nedeniyle karşılaşabileceği tehlikelerden ko-
runması, bu konuda önlem alınması ve onun çıkarlarına zarar verecek
davranışlardan kaçınılması şeklinde ortaya konur ve işçinin bağlılık (sa-
dakat) borcunun karşısında yer aldığı kabul edilir
29
.
b.İşçinin Sadakat ve Özen Borcu
İşçinin iş sözleşmesinden kaynaklanan temel borcu iş görme borcu
olmasına karşın çalışmamızda önem taşıyan diğer bir yükümlülüğü ise
Türk Borçlar Kanunu’nun 396 ncı maddesinde düzenlen özen gösterme
borcudur. Anılan hüküm “İşçi, yüklendiği işi özenle yapmak ve işvere-
nin haklı menfaatinin korunmasında sadakatle davranmak zorundadır.”
hükmünü getirerek bu yükümlülüğü düzenlemiştir. Öğretide bu yüküm-
lülük edimin yerine getirilmesinde gerekli olan irade, azim, itina ve dikkat
gibi sübjektif unsurlar yanında borçlunun şahsında bulunması gereken
bedeni ve fikri niteliklerden oluşan bir bütünü ifade eder
30
denilerek ta-
nımlanmaktadır.
Sadakat borcu ise işçinin, işverenin menfaatine yönelik her türlü olum-
lu davranışta bulunması ve işverenin menfaatini ihlal eden tüm olumsuz
davranışlardan sakınması şeklinde çok geniş bir içeriğe sahiptir
31
. Sa-
dakat ve özen borcunun kapsamının ve içerdiği unsurların neler olduğu
başlı başına bir çalışma konusu olmakla beraber bu borçlar sadece işin
görülmesinde gerekli özen göstermek ve işverene sadakat olarak algılan-
mamalıdır. Geniş anlamda işçinin tutum ve davranışları da iş ilişkisini
etkilediği ölçüde bu yükümlülüğün kapsamında olabilir. Nitekim Yargı-
tay’ın bu konuda verdiği kararlarda iş görme ediminin yerine getirilme-
si bakımından herhangi bir sorun olmamasına rağmen işçinin işyerinde
olumsuzluklara yol açan davranışı sadakat ve özen yükümlülüğünün ihla-
li olarak değerlendirilmiştir
32
.
27 Kaplan,Emine Tuncay: İşverenin Koruma Ve Gözetme Borcunun Kapsamı, Kamu-İş; C:
7, S: 2/2003 s.1
28 Kaplan s.6,s.9 vd.
29 Sevimli, Ahmet :İşçinin Özel Yaşamına Müdahalenin Sınırları ,İstanbul 2006,İstanbul
Üniversitesi SBE, Özel Hukuk Doktora Tezi s.103 dn.57
30 Makas,Recep: Türk Borçlar Kanunu Ve İş Kanununa Göre İşçinin Özen Borcu Ve Bor-
ca Aykırılığın Hukuki Sonuçları, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVI, Y.
2012, s.151 dn.6
31 Makas s.152
32 Yargıtay. 9 HD’nin 14/07/2008 tarihli ve E. 2007/42720, K. 2008/20166 sayılı kararı.
(Kazancı İçtihat ve Bilgi Bankası)
