56 İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 93 • Sayı: 2 • Yıl: 2019
sağlayan bir anlamda torba hüküm olarak kullanılmaktadır
25
. Bu nedenle
temel haklara dahil olan bu alanda değerlendirme yapılırken kavramlar
doğru bir biçimde belirlenmedir.
b. Kişilik Kavramı
Kişilik kavram olarak kişinin kendine göre bir ayrılığı, belirgin bir özel-
liği olması durumu, kişinin özyapısına uygun kendine özgülüklerin tümü
olarak tanımlanmaktadır. Kişisel özellikler davranış biçiminde gerçekleş-
tiğinde özel yaşamın kapsamında değerlendirilebilecek hususlardır. Öğre-
tide yaşanılan çevre, sosyal ve ekonomik koşullar, kültürel yapı, yaşanılan
deneyimler ve başkalarının davranışları ile ilgili olarak edinilen bilgi ve
görgü ile olan karşılıklı etkileşim sonucu oluşmuş olan işçinin kişiliği-
nin iş ilişkisi süresince onun davranış biçimlerini belirleyen en önemli
etkenler olduğu belirtilmiştir
26
. Dolayısıyla işçinin kişiliği ve özel hayatı
işçinin davranışları üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olması nedeniyle
iş sözleşmesin feshinde dikkate alınması gereken önemli bir kavramdır.
4. İşçi ve İşverenin İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Yükümlülükleri
Yukarıda da bahsedildiği gibi iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshin-
de işçinin iş sözleşmesinden kaynaklanan bir takım borçlarını yerine ge-
tirmemesi gerekir. İş sözleşmesinin işçinin davranışları nedeniyle geçerli
feshinde ise işçinin davranışları bakımından değerlendirilmesi gereken
işçinin sadakat ve özen borcu iken bu borca karşılık işçinin kişiliğini ko-
ruma yükümlülüğüne de ayrıca değinmek gerekir.
a. İşverenin İşçinin Kişiliğini Koruma Yükümlüğü
Genel olarak iş sözleşmelerinde işverenin temel yükümlülüğü ücret
ödeme borcudur. Fakat bu çalışmada ele alacağımız konu bakımından
işverenin işçin kişiliğinin korunması yükümlülüğü özel önem atfetmek-
tedir.
İş sözleşmesinin tarafı olan işçinin zayıf taraf olması sebebiyle kişili-
ğinin ve ona bağı temel haklarının korunmasına kanun koyucu ayrı bir
önem vermiştir. Bu sebeple hizmet sözleşmelerini düzenleyen Türk Borç-
lar Kanunu 471 inci maddesinde “İşveren, hizmet ilişkisinde işçinin kişi-
liğini korumak ve saygı göstermek ve işyerinde dürüstlük ilkelerine uygun
bir düzeni sağlamakla, özellikle işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğra-
mamaları ve bu tür tacizlere uğramış olanların daha fazla zarar görme-
meleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.” hükmünü getirmiştir.
Gerçekten de diğer sözleşmelere göre iş sözleşmelerinde işçinin kişiliği
25 Keser s.12
26 Keser s.16