KEFALETTE EŞIN RIZASINA İLIŞKIN
HÜKÜMLERIN AVALDE UYGULANMAYACAĞINA
DAIR İÇTIHADI BIRLEŞTIRME GENEL KURUL
KARARININ DEĞERLENDIRILMESI
Av. Öner BULUT
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu (İBGK), E. 2017/4, K.
2018/5, T. 20.4.2018 sayı ve tarihli kararı ile kefalette eşin rızasına ilişkin
Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 584. maddesindeki düzenlemenin aynı
kanunun 603. maddesi uyarınca
“aval”
de de uygulanması gerekmediğine
hükmederek, bu hususta Yargıtay Daireleri arasındaki içtihat ayrılığını
ortadan kaldırdı.
Kefalette Eşin Rızasına Dair Yasal Düzenleme
Kefaletten eşin rızasına dair düzenleme 6098 s. TBK’nin 584’ncü mad-
desinde yer almaktadır. Buna göre;
Eşlerden biri mahkemece verilmiş
bir ayrılık kararı olmadıkça veya yasal olarak ayrı yaşama hakkı doğ-
madıkça, ancak diğerinin yazılı rızasıyla kefil olabilir; bu rızanın söz-
leşmenin kurulmasından önce ya da en geç kurulması anında verilmiş
olması şarttır.
Öte yandan TBK’nin 603’ncü maddesinde, kefaletin şek-
line, kefil olma ehliyetine ve eşin rızasına ilişkin hükümler, gerçek kişi-
lerce, kişisel güvence verilmesine ilişkin olarak başka ad altında yapılan
diğer sözleşmelere de uygulanacağı, açıkça düzenlenmiştir.
818 s. TBK’de yer almayan
“kefalette eşin rızasının aranmasına”
ve
“eş rızasının kefalet benzeri kişisel güvence verilmesine ilişkin diğer
sözleşmelere de uygulanmasına”
dair söz konusu yasal düzenlemele-
rin 6098 s. TBK’de düzenlenmesinin gerekçesi, ilgili madde gerekçele-
rinde açıkça ifade edilmemiştir. Ancak gerekçede, düzenleme yapılırken
kaynak İsviçre Borçlar Kanunu’nun 494’ncü maddesinin göz önünde
tutulduğu bildirilmiştir. İncelememize konu İBGK kararında da açıkça
belirtildiği gibi bu düzenlemelerin temel amacı aile birliğinin korunması-
dır. Anayasamızın
“Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları”
kenar başlıklı
41’nci maddesine göre aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında
eşitliğe dayanır. Aynı maddede Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle
anne ve çocukların korunması için gerekli tedbirleri almak konusunda
görevlendirilmiştir. İşte, 818 s. TBK’de yer almayan
“kefalette eşin rıza-
sının aranmasına”
ilişkin düzenlemeye, Anayasamızca da güvence altına
